شاید شما هم در اخبار صنعت بیمه شنیده باشید که بالاترین نسبت خسارت صنعت بیمه متعلق به بیمه باران است! در این مطلب قصد داریم که به بررسی دلایل بالا بودن نسبت خسارت بیمه باران بپردازیم و به پاسخ سوال های زیر برسیم:
نسبت خسارت چیست؟
بالا بودن نسبت خسارت چقدر بد است؟ اصلا می تواند خوب هم باشد؟!
آیا تعریف نسبت خسارت در انواع مختلف بیمه متفاوت است؟
آیا بیمه باران زیان ده است یا سود خیلی کمی دارد؟
آیا بیشتر بیمه نامه های فروخته شده در بیمه باران منجر به خسارت شده اند؟
نسبت خسارت چیست؟
نسبت خسارت در یک دوره مشخص مثل ماهانه یا شش ماهه یا سالانه محاسبه می شود و از حاصل تقسیم خسارت پرداخت شده به حق بیمه دریافتی در آن دوره زمانی خاص به دست می آید. مثلا شرکت بیمه الف در ۳ ماه نخست امسال ۱۰۰ میلیارد تومان حق بیمه دریافت می کند و در همین دوره ۵۰ میلیارد تومان خسارت پرداخت می کند بنابراین نسبت خسارت این شرکت در این دوره زمانی معادل ۵۰ درصد خواهد بود.
مشخص است که این نسبت، دید کاملی از عملکرد شرکت ها در خصوص پرداخت خسارت ارایه نمی دهد زیرا معمولا خسارت پرداختی هر دوره زمانی مربوط به حق بیمه های دریافتی قبل از آن دوره زمانی خاص است و از طرفی اگر شرکت بیمه در طی یک دوره حق بیمه بالایی دریافت کند نسبت خسارتش کم می شود و بالعکس در صورت کاهش دریافت حق بیمه حتی اگر خسارت بیشتری پرداخت نکرده باشد هم نسبت خسارتش بالاتر می رود.
بیمه مرکزی نیز در ذیل گزارش عملکرد هشت ماهه صنعت بیمه در خصوص نسبت خسارت این توضیح را درج کرده:
در محاسبه نسبت خسارت (حاصل تقسيم خسارت پرداختي به حق‌بيمه توليدي برحسب درصد) مبالغ خسارت‌هاي معوق، ذخاير حق‌بيمه، كارمزد شبكه فروش و هزينه‌هاي اداري- عمومی در نظر گرفته نمي‌شود. شایان ذکر است، بررسی آمار عملکرد بازار بیمه از حیث “نسبت خسارت” در این مدت نمی تواند ارزیابی مطلوبی از آن در دسترس قرار داده و فعالیت واقعی را نشان بدهد، چرا که با گذشت تنها 8 ماه از سال، دریافت کامل حق بیمه های مربوط به برخی از بیمه نامه های صادره در این مدت انجام نگرفته و تا پایان سال وصول خواهند شد. در تحلیل سهم از پورتفوی بازار بیمه باید این موضوع را مورد توجه قرار داد که سهم شرکت ها (بخش دولتی و غیردولتی) و رشته های بیمه در دوره های زمانی کمتر از یک سال معمولاً با تغییرات زیادی همراه است.
بالا بودن نسبت خسارت چقدر بد است؟ اصلا می تواند خوب هم باشد؟!
حال که نسبت خسارت بالا الزاما نشانه بدی برای یک شرکت بیمه نیست آیا ممکن است در مواردی مثبت بوده و به نفع بیمه گذاران باشد؟ معمولا و به طور کلی بالا بودن نسبت خسارت مطلوب سهامداران و شرکت بیمه و بیمه گذاران نیست و به طور کلی همه دوست دارند ضریب خسارت شرکت بیمه در دوره های زمانی متوالی و طولانی پایین باشد. ولی نسبت خسارت ۹۸.۵ درصدی بیمه باران معنا و مفهوم کاملا متفاوتی دارد که متاسفانه بعضی از فعالین صنعت بیمه به اشتباه آن را تحلیل کرده اند.
آیا تعریف نسبت خسارت در انواع مختلف بیمه متفاوت است؟
بر اساس قانون بیمه تعریف خسارت یا غرامت به شکل زیر مطرح شده است:
خسارت عبارتست از زیان وارده به مورد بیمه که در نتیجه وقوع حادثه ایجاد میشود و جبران آن در تعهد بیمه‌گر می‌باشد در بعضی موارد تعهد بیمه‌گر ممکن است بدون وقوع حادثه نیز تحقق پیدا کند مانند پرداخت سرمایه بیمه در انتهای مدت در صورت حیات بیمه شده (در بیمه عمر و پس‌انداز) و یا برقراری مستمری بازنشستگی و نظایر آن
در تعریف فوق به این عبارت توجه کنید: در بعضی موارد تعهد بیمه‌گر ممکن است بدون وقوع حادثه نیز تحقق پیدا کند مانند پرداخت سرمایه بیمه در انتهای مدت در صورت حیات بیمه شده
بیمه باران برای اولین بار در صنعت بیمه کشور طرح جامع و قابل قبولی از یک بیمه عمر به شرط حیات را با نام تجاری بیمه ترنم باران معرفی کرده است در این بیمه نامه بجای خطر فوت، احتمال حیات، بیمه می شود. بنابراین هر مبلغی که به عنوان سود علی الحساب (۲۲ درصد ماهانه)،سود قطعی مشارکت در منافع(میانگین ۴۱ درصد)، برداشت از اندوخته، وام و سرمایه حیات پرداخت می شود به عنوان خسارت پرداختی شناسایی می شود و در فرمول محاسبه نسبت خسارت که در بالا توضیح داده شد در صورت کسر قرار می گیرد و باعت افزایش نسبت خسارت بیمه باران می شود.
آیا بیمه باران زیان ده است یا سود خیلی کمی دارد؟
با یک مثال نسبت خسارت بیمه باران را بررسی می کنیم. فرض کنید بیمه باران در سال گذشته موفق به فروش ۱۰۰ میلیارد تومان بیمه عمر به شرط حیات می شود. در سال جاری این مبالغ به بیمه گذاران پرداخت می شود: ۲۸ میلیارد تومان سود مشارکت در منافع سال قبل، ۲۲ میلیارد تومان سود علی الحساب، ۱۰ میلیارد تومان وام، ۱۰ میلیارد تومان بازخرید، ۱۰ میلیارد تومان برداشت از اندوخته، ۲۰ میلیارد تومان سرمایه حیات به بیمه نامه های سررسید شده (یعنی جمعا ۱۰۰ میلیارد تومان پرداختی به بیمه گذاران که طبق تعریف در سورت کسر و به عنوان خسارت قرار می گیرد) اگر حق بیمه دریافتی بیمه باران در سال جدید ۱۰ درصد نسبت به سال قبل رشد داشته باشد و به عدد ۱۱۰ میلیارد تومان برسد، ضریب خسارت بیمه باران معادل ۹۱ درصد محاسبه و اعلام میشود!
آیا بیشتر بیمه نامه های فروخته شده در بیمه باران منجر به خسارت شده اند؟
همان طور که گفته شد بیمه ترنم باران که از نوع بیمه عمر به شرط حیات است خطر فوت و حادثه نداشته و بر اساس احتمال حیات بیمه شده طراحی شده است پس اساسا مفهوم خسارت در این بیمه نامه متفاوت است و شامل سود های پرداختی و وام و … می شود. با این تعریف در این بیمه نامه خاص و جدید صنعت بیمه، همان طور که معنی خطر، از فوت، به حیات تغییر کرده مفهوم خسارت هم متفاوت بوده و شامل سود و وام و… می شود و نه حوادث و فوت و امثالهم.
از آنجایی که بیمه باران تنها شرکت بیمه ای است که در سبد محصولات خود بیمه عمر به شرط حیات داشته و تقریبا به تمام بیمه نامه ها بصورت ماهانه علی الحسابی از سود مشارکت در منافع را پرداخت می کند و این سود های پرداختی بعنوان خسارت در فرمول جایگذاری می شود طبیعی است که بالاترین ضریب خسارت صنعت بیمه برای بیمه باران باشد که نشانه شفافیت و سود آوری بالا و سهیم کردن مشتریان خود در سود های ایجاد شده است.
